Hızlı tüketimin neden olduğu atıklarla yeniden bağ kurarak onlara değer katmak mümkün. Tasarımın sınırlarını aralayarak doğayı kendine yol gösterici alarak belirleyen Yelda İşvardır, insan ve doğanın uyum içinde olmasının ancak tasarım ve üretim süreçlerini sürdürebilir kılmakla gerçekleşebileceğine inanıyor. Sanatçı ve tekstil tasarımcısı İşvardır, ürünlerde ve süreçlerde yeniden kullanmaya, geri dönüşüme dikkat çekmek amacıyla sanatı farklı boyutlara taşıyor.
25 yıldır tekstil tasarımcısı olarak iş hayatına devam eden Yelda İşvardır’ın yıllardır biriktirdiği atıklarla iki ay içerisinde oluşturduğu yeni sergisi: WHY NOT-Neden Olmasın. Açılışı geçtiğimiz günlerde gerçekleşen sergide sanatçı Yelda İşvardır ile sürdürebilirlik ve geri dönüşüm hakkında konuştuk.
İş hayatını ve sanatı bir arada götürmeye çalışan Yelda İşvardır, “Yıllardır seri üretim içinde yer alan atık maddeleri biriktiriyorum. Sanatsal bir bakış açısı ile üretimin içindeki imgeleri fark edip onları konularına ve amaçlarına göre ayırıp çeşitli şekillerle sanatseverlerle buluşturarak görsel bir şölen ve farkındalık yaratmak istiyorum” şeklinde konuşuyor.
ESERLER KEÇEDEN YAPILDI
Çabuk tüketen bir dünyada yaşadığımızı dile getiren İşvardır, “Bu dünya hepimize lazım. Dolayısıyla daha farkında olarak, hissederek tüketmek lazım. Bu da geri dönüşüm ve sürdürebilirlikle mümkün. Kendi imkanlarım doğrultusunda tekstilde farklı teknikler deneyerek seri üretimdeki atıkların sürdürebilir sanata çevrilmesiyle ilgili çalışma yaptım. Seri üretimde görevini tamamlayan parçaların atık olması yerine onları geri dönüşüm ile birer sanat imgesi haline getirdim. Amaç, sürdürebilir sanata dikkat çekmektir” diyor. Sergide kullanılan ana malzemenin keçe olduğunu söyleyen İşvardır, şöyle devam ediyor: “Keçe malzemesi kullanıldıkça olgunlaşan, üretimin içinde çeşitli amaçlarla kullanılan birer şiltedir. Sanatta ise belli ölçülerde kesilen parçalar olarak karşımıza çıkıyor. Tasarım yapıldıktan sonra çok sayıda üretilen bir imge iken, sanat tek üretilir. Sanat tasarımın öncüsüdür. Sanat okullarında tasarım öğretilir. Her ikisinde de estetik kaygılar vardır. Sanatta farklı teknikler denenebilir, el işçilikleri olabilir.”
SÜRDÜRÜLEBİLİR SANAT MÜMKÜN
Bu serginin kendisinden sonra yapılacak olan çalışmalara fikir vereceğini belirten İşvardır şunları kaydetti: Üretimdeki atık parçaların bir araya getirilmesinin ardından kurgulanarak bir sanat eseri olarak tekrar ortaya çıkması sürdürebilir sanatı mümkün kılar. Sürdürülebilir sanatın dört tane ilkesi vardır. İnsanlar hayatlarını adaletle, saygılarını kaybetmeden her şeye ilgi ile yaklaşarak sürdürebilirse o zaman geri dönüşü sağlayabiliriz. Bu durum sadece sanatta değil dünyanın genel kuralı bence. Yaşamamızın her noktasında bunu uygularsak geri dönüşler hep güzel olur. Ben tekstil tasarımcısı olduğum için bu imgeleri sanata uyarladım.
HERKES FARKLI ANLAM YÜKLÜYOR
Bir sanat eserine ya da sergiye isim koyarak aslında insanların yönlendirildiğini söyleyen İşvardır, sözlerini şöyle sürdürüyor: Sanatçı, sergisine verdiği isimle insanları istediği yere doğru yönlendirir. Ancak ben bu yolu tercih etmiyorum. Bu benim üçüncü sergim. İlk sergimin adı da Neden Ters? idi. Sergilerime isim koyarken soru sorarak izleyicinin ilgi alanlarına göre kendi yönlenmesini yapmasını istiyorum. İlgi alanına göre orada ne görmek istiyorsa onu görsün insanlar. Boya, tuval herkesin kullandığı şeyler. Ben atık tekstil ürünlerinden bir şeyler ortaya çıkarmaya çalışıyorum. Sergiyi gezenlerde eserlere kendi istedikleri anlamları yükleyebilir. Sergilerim arasında bir bağ var. Genel olarak şekil değiştirerek sürdürebilirliği konu alan eserler ortaya koymayı amaçlıyorum.
TEKSTİL HEYKELLERİ
Sergide kullanılan malzemelerin tekstil ürünü olduğu için ortaya çıkan eserleri tekstil heykeli olarak adlandıran sanatçı, eserlerin hepsinin aslında bir anlamı olduğunu vurguluyor.
Hayat: İnsanların hayatında nasıl inişli çıkışlı anlar olur ya da her şey düz giderken bir anda nasıl dalgalanmalar olursa bu eserde de durum böyle. Hayatın ta kendisini anlatıyor.
Adalet: Teraziyi simgeliyor. Adil olmayı.
Saygı: Değerlere ve insanlara karşı olan tutumlarımızı gösteriyor.
İlgi: Bağlılık ve benzerlik kurma.
Genetik kod: Genlerimizde olan DNA’ların bir arada gösterimi. Kırmızı iplerle keçeleri birbirine geçirdik.
Döngü: Ekolojik döngü. Doğada var olan dönüşümleri anlatıyor.
WHY NOT 1, WHY NOT 2 ve WHY NOT 3 adlı çalışmalar: Diğerlerinden biraz farklı. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte tekstilde de bazı değişimler oluyor. Tekstilde nakışta kullanılan telalar var. Telaların, su da ve ısı da eriyen çeşitleri bulunuyor. Telaları kumaşsız nakış gibi düşünebilirsiniz. Bu eserler su da eriyen telalardan oluşuyor. Eserler farklı tekniklerle bir araya getirildi.